CO2 GAZLI YANGIN SÖNDÜRME SİSTEMLERİ

Karbondioksit (CO2) söndürme sistemleri lokal tehlikeli alanlar için en ideal korunma şeklidir. Özellikle yangın riski yüksek işletmelerde ki ekipmanlarda oluşan yangını hızlı söndürme yeteneğiyle en kullanışlı yangın söndürme sistemidir. Karbondioksit sistemleri hem hacmi komple doldurarak “total flooding”, hem de bölgesel uygulama yapılarak “local application” tasarlanabilmektedir. Total flooding tasarımlarda, korunacak hacmin yapısının CO2 boşalması esnasında ajanı içerde tutmaya yeterli olması gerekmektedir. Minimum tasarım konsantrasyonu %34 olmalıdır. Bu minmum konsantrasyon oranı alelade bir yangın ve yanıcı özellikte sıvılar için uygundur. Daha özel yanıcı özellikli sıvılar ve içte içe yanma özelliği olan cisimler için “deep seated fire” daha yüksek konsantrasyonlar kullanılmaktadır. Local application tasarımlarda, korunan nesnenin yüzeyini CO2 ile kaplayarak, yangının sönmesi için yeterli zaman dilimi boyunca kalabilmesi gerekmektedir. Bu durumun oluşması için yeterli miktardaki CO2 miktarının hesaplanması gerekmektedir.

Düşük Basınçlı Karbondioksit Gazlı Söndürme Sistemleri

Düşük basınçlı CO2 sistemleri, çok fazla karbondioksit ajanına ihtiyaç duyulan büyük hacimler için kullanılmaktadır. Kryojenik tanklarda -18°C'de 20,5 barda likit olarak muhafaza edilen CO2, yangın esnasında odaya gaz fazında boşalarak etkili bir yangın söndürme sağlar.

Yüksek Basınçlı Karbondioksit Gazlı Söndürme Sistemleri

Daha küçük hacimler için kullanılan Yüksek basınçlı CO2 söndürme sistemleri, insanların bulunmadığı ortamlarda en etkili söndürme sistemlerinden biridir. CO2, 200/300 bar likit olarak muhafaza edilen CO2, yangın dikişsiz çelik tüplerde; 6,67 lt. - 5 kg., 13,4 lt - 10 kg., 26,7 lt. - 20 kg. ve 66,7 lt - 45 kg. miktarlarda ve gaz fazında barındırılmaktadır. Sistem, hacme nozullar vasıtasıyla gaz fazında boşalmaktadır.

CO2 Sistemi Çalışma Prensibi

Hacim içine monte edilen dedektörler özel yangın kabloları ile yangın söndürme kontrol paneline bağlanmışlardır. Bu panel tüm söndürme ve ikaz işlemlerini kumanda eder.

Hacim dışına monte edilen flâşörlü sirenler, butonlar ve CO2 tüpü üzerindeki solenoid vana da özel yangın kablosu ile kontrol paneline bağlanmış durumdadır. Oluşacak yangın durumunda 1. duman dedektörü tarafından algılandığında kontrol paneline sinyal gönderilir. Fakat bu durumda sistemde herhangi bir aktivasyon durumu mevcut değildir.

Ancak 2. Duman dedektörüde aynı algılamayı onaylarsa kontrol paneline ikinci bir sinyal ulaşır. İki dedektörün bu şekilde aynı anda algılama yapması yangın durumudur.

Panele bağlı sirenden ilki sesli ikaz vermeye başlar. Bu durumdan sonra insanların odayı terk etmesi için (60 sn. / 30 sn. / 0 ) sn.’lik bekleme süresi başlar. Bu süre tamamlandığında kontrol paneli tüp üzerindeki solenoid vanayı aktive eder.

Tüp içersindeki gaz önce boru tesisatından geçerek özel nozullar vasıtasıyla Boya odasına homojen olarak deşarj olur.Solenoidin aktive olmasıyla ikinci flâşörlü siren de hem ışıklı hem sesli olarak gazın odaya deşarj olmaya başladığını bildirir.

Sistem panele bağlı butonlar vasıtasıyla ile manuel çalıştırılabilir. Aynı şekilde ikinci bir buton ile manuel stop edilebilir.

Kontrol paneli 220 V. Enerji ile beslenir. Enerji kesintilerine karşı içinde aküler ve şarj devreleri bulunur. Dedektörler, butonlar, sirenler, solenoid vana 24.V ile panelden gelen kablolar vasıtası ile çalışır. Mekanik olarakta solenoid vana üzerindeki kol tahriki ile sistem çalıştırılabilinir.

Otomatik Çalışma Durumunda boya Odası içerisindeki duman dedektörlerinin her ikiside dumanı algılar. Siren çalar.

Sistem (60 sn. / 30 sn. / 0 sn.) saniye insanların odayı terk etmesini bekler ve flâşörlü sirende çalmaya başlar. (60 sn. / 30 sn. / 0 sn.) saniye sonrasında Karbondioksit(CO2) Gazı borulardan geçerek oda içine homojen boşalır.

Yanlış algılama durumunda Durdurma Butonuna basılarak sistem eğer (60 sn. / 30 sn. / 0 sn.) saniye bekleme durumunda ise durdurulabilir.

Manuel Çalıştırma Durumunda Boşaltma butonuna direk basılarak sistem çalıştırılabilinir. Butona direk basıldığı için otomatik çalışma durumundaki gibi (60 sn. / 30 sn. / 0 sn.) saniyelik bekleme süresi olmaz. Herhangi bir elektronik arıza durumunda sistem CO2 tüpün üzerindeki selonoid vananın mekanik çalıştırma kolu ile de direk çalıştırılabilinir.

Özellikleri

-       Ozona zarar vermez.

-       Fiziksel olarak söndürme yapar

-       Lokal söndürme amaçlı kullanılır

-       İnsan bulunan mekanlarda kullanılmaz

-       Yeniden doldurma maliyeti düşük, yangın yaygın olarak bulunabilir

-       Boşalma süresi 60-120 saniyedir. ( lokal sistemler için 30 saniye)

-       Düşük basınçlı sistemler: Düşük basınçlı karbondioksit sistemleri, yüksek miktarda söndürücüye ihtiyaç duyulan mekanlarda toplam hacim koruma uygulamalarında kullanılır.

-       Yüksek basınçlı sistemler: Yüksek basınçlı karbondioksit sistemleri, hem toplam hacim koruma hem de lokal koruma uygulamalarında kullanılmaktadır.

 FİZİKSEL ÖZELLİKLER

  Kimsayal adı: Karbondioksit

  Kimyasal Formül: CO2

  Moleküler Ağırlık: 44,01

  Üç Nokta Sıcaklığı: -55,60 C

  Üç Nokta Basıncı: 517,8 kPa

  200C'deki sıvı yoğunluğu: 777 kg / m3

  Kritik Sıcaklık: 31,00 C

  Kritik basınç: 73,82 bar

  210 C'deki basınç: 58,8 bar

  200 C'deki buhar basıncı: 57.2 bar

  Maksimum doldurma yoğunluğu: 0,75 kg / l

  Hava göreli yoğunluğu: 1,5

  Elektrik yangın konsantrasyonu hacim < 57m3: 1,6 kg / m3

  Elektrik yangın konsantrasyonu hacim > 57m3: 1.33 kg / m3

  Arşiv söndürme yoğunluğu: 61% (2,0 kg. / m3)

  Ozona zarar verme potansiyeli: 0

  Sera etki potansiyeli: 1

  Yüzey yangını tasarım konsantrasyonu: 34%

Kullanıldığı Yerler 

-       Güç aktarim odalari

-       Jeneratör güç setleri

-       Motor odalari

-       Kayit odalari

-       Kablo ve tesisat galerileri

-       Elektrik dagitim odalari/merkezleri

-       Bilgisayar odalari

-       Yanici sivi depolama alanlari

-       Boyama kabinleri

-       Arsivler

CO2 Gazli Söndürme Sisteminin Kullanilamayacagi Yerler
Selüloz nitrat gibi oksijen ihtiva eden kimyasallar, sodium, potasyum, magnezyum, titanyum ve zirkonyum gibi reaktif metaller, metal hidratlar.